Wprowadzenie
Restrukturyzacja to proces prawny, który umożliwia przedsiębiorstwom w trudnej sytuacji finansowej reorganizację ich zobowiązań, a tym samym uniknięcie upadłości. Jej celem jest poprawa sytuacji finansowej dłużnika oraz zaspokojenie wierzycieli w sposób, który umożliwia dalsze funkcjonowanie przedsiębiorstwa. W Polsce, postępowania restrukturyzacyjne są regulowane przez Ustawę z dnia 15 maja 2015 roku – Prawo restrukturyzacyjne.
Rodzaje postępowań restrukturyzacyjnych
- Postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU): Najprostszy i najszybszy tryb restrukturyzacji, w którym dłużnik, w porozumieniu z nadzorcą układu, negocjuje warunki układu z wierzycielami, a następnie składa do sądu wniosek o jego zatwierdzenie.
- Przyspieszone postępowanie układowe: Prowadzone jest przed sądem i pozwala na szybsze zawarcie układu, jeśli suma wierzytelności spornych nie przekracza 15% sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem.
- Postępowanie układowe: Stosowane, gdy wierzytelności sporne przekraczają 15% sumy wierzytelności. Prowadzone jest przed sądem, a jego celem jest zawarcie układu między dłużnikiem a wierzycielami.
- Postępowanie sanacyjne: Najbardziej skomplikowane postępowanie, które obejmuje szerokie działania naprawcze mające na celu przywrócenie dłużnikowi zdolności do wykonywania zobowiązań.
Postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU)
Procedura
Postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU) jest najbardziej efektywnym sposobem restrukturyzacji, ponieważ pozwala na szybkie wdrożenie układu z wierzycielami bez konieczności angażowania sądu w początkowych etapach. Proces ten przebiega według następujących kroków:
- Zawarcie umowy z nadzorcą układu: Dłużnik zawiera umowę z licencjonowanym doradcą restrukturyzacyjnym, który będzie pełnił rolę nadzorcy układu.
- Przygotowanie wykazu wierzytelności: Dłużnik sporządza i przekazuje nadzorcy wykaz wierzytelności oraz wierzytelności spornych.
- Wstępny plan restrukturyzacyjny: Dłużnik, we współpracy z nadzorcą, przygotowuje wstępny plan restrukturyzacyjny.
- Obwieszczenie dnia układowego: Nadzorca układu dokonuje obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego, co uruchamia skutki postępowania restrukturyzacyjnego.
- Sporządzenie spisu wierzytelności: Finalizacja spisu wierzytelności.
- Propozycje układowe: Przygotowanie propozycji układowych przez dłużnika.
- Głosowanie nad układem: Przeprowadzenie głosowania wierzycieli nad układem.
- Sprawozdanie końcowe: Nadzorca układu sporządza sprawozdanie końcowe.
- Wniosek do sądu: Dłużnik składa wniosek do sądu o zatwierdzenie układu.
- Zatwierdzenie układu przez sąd: Sąd zatwierdza lub odrzuca układ.
- Wykonanie układu: Realizacja zatwierdzonego układu.
Korzyści
Postępowanie o zatwierdzenie układu oferuje wiele korzyści zarówno dla dłużnika, jak i wierzycieli:
- Szybkość: Proces trwa zwykle około czterech miesięcy, co umożliwia szybkie uzyskanie ochrony przed wierzycielami.
- Kontrola nad majątkiem: Dłużnik zachowuje kontrolę nad swoim majątkiem i działalnością, co umożliwia prowadzenie normalnej działalności gospodarczej.
- Ochrona przed egzekucją: Od momentu obwieszczenia dnia układowego zawiesza się wszystkie postępowania egzekucyjne i zakazuje wszczynania nowych.
- Zawieszenie wypowiedzeń: Kluczowe umowy dla działalności przedsiębiorstwa, takie jak umowy najmu czy leasingu, nie mogą być wypowiedziane.
- Elastyczność: Możliwość negocjacji warunków układu z wierzycielami pozwala na dostosowanie zobowiązań do możliwości finansowych dłużnika.
Wady
Pomimo licznych korzyści, PZU ma również swoje wady:
- Ograniczony czas: Maksymalnie cztery miesiące od obwieszczenia na zatwierdzenie układu może być niewystarczające w skomplikowanych przypadkach.
- Brak pełnej kontroli nad decyzjami sądu: Sąd ma ostateczne słowo w kwestii zatwierdzenia układu, co może wprowadzać pewne ryzyko niepowodzenia.
Podsumowanie
Postępowanie o zatwierdzenie układu jest efektywnym narzędziem restrukturyzacyjnym, które oferuje szybką i stosunkowo prostą procedurę reorganizacji zobowiązań przedsiębiorstwa. Dzięki temu dłużnik może uzyskać ochronę przed wierzycielami i kontynuować działalność gospodarczą, przy jednoczesnym dostosowaniu zobowiązań do swoich aktualnych możliwości finansowych. Choć procedura ta ma pewne ograniczenia, jej korzyści sprawiają, że jest to popularny wybór wśród przedsiębiorców poszukujących skutecznych rozwiązań restrukturyzacyjnych.